Nazal Turbinate (Burun Eti, Konka) Hakkında Bilgiler
Burun Eti Nedir?
Konka olarak da bilinen burun etleri, burun boşluğunun içinde yer alan, mukozayla kaplı kemik yapılardır. Üç çift kavisli, raf benzeri kemikten oluşurlar: alt, orta ve üst konkalar. Bu yapılar burun geçiş yoluna doğru çıkıntı yapar ve hava akışının düzenlenmesinde, solunan havanın nemlendirilmesinde ve ısıtılmasında ve toz, alerjenler ve diğer parçacıkların filtrelenmesinde çok önemli bir rol oynar. Konkaların içindeki karmaşık kan damarları ağı, burun hava akışını düzenlemeye ve uygun burun fonksiyonunu korumaya yardımcı olur. Konkalar enfeksiyon, alerji veya altta yatan ilaç kullanımı, çevresel koşullar gibi diğer durumlar nedeniyle şişebilir veya büyüyebilir, bu da burun tıkanıklığına ve burundan nefes almada zorluğa yol açabilir. Burun eti büyümesi "kobka hipertrofisi", "turbinate hypertrophy" olarak adlandırılır.
Genellikle en altta bulunan burun etleri en çok fonksiyon görenlerdir ve bu burun etleri en sık olarak büyüyebilir.
Burun Etleri Ne İşe Yarar?
Burun etleri, burundan alınan havanın akciğerlere uygun hale getirilmesinde, yani havanın ısıtılması, arıtılması, nemlendirilmesi ve basınçlandırılması gibi çok önemli fonksyonlara sahiptir. Burun etlerinin temel işlevleri şunlardır:
- Hava Filtreleme: Konkalar, solunan havanın filtrelenmesine yardımcı olarak toz, alerjenler, bakteriler ve diğer yabancı maddeler gibi parçacıkları yakalar. Konkaları kaplayan mukoza zarları, bu parçacıkları havadan yakalayıp uzaklaştırmaya yardımcı olan, silia adı verilen küçük saç benzeri yapılar içerir.
- Nemlendirme: Hava burun boşluğundan geçerken, konkalar havayı nemlendirerek nemlendirmede çok önemli bir rol oynar. Bu, hassas solunum dokularının kurumasını önlemeye yardımcı olur ve solunum yollarında optimum nem seviyelerini korur.
- Sıcaklık Düzenlemesi: Konkalar, burun boşluğundan geçerken solunan havayı vücut sıcaklığına kadar ısıtarak sıcaklığının düzenlenmesine yardımcı olur. Bu, akciğerlerdeki termal şokun önlenmesine yardımcı olur ve havanın, gaz değişimi için en uygun sıcaklıkta alt solunum yoluna ulaşmasını sağlar.
- Hava Akışının Düzenlenmesi: Konkalar, havayı belirli düzenlerde yönlendirerek burun boşluğu içindeki hava akışını düzenlemeye yardımcı olur. Hava akışında türbülans yaratırlar, bu da nazal mukozada etkili gaz değişimini kolaylaştırır ve koku duyusunu artırır.
- Burun İçi Havayolu Direnci: Konkalar, burun yoluyla hava solumak için gereken kuvvet olan burun direncine katkıda bulunur. Türbinler, boyutlarını ve konumlarını ayarlayarak burun hava akışını ve direncini modüle etmeye yardımcı olarak optimum solunum verimliliği ve konfor sağlar.
- Koku Alma (Koku Duyusu): Konkalar, kokuları tespit etmekten sorumlu özel doku olan koku alma epitelini barındırır. Hava konkaların üzerinden geçerken, koku molekülleri mukus tabakasında çözünerek koku reseptörleriyle temasa geçerek koku duyusunu başlatırlar.
Genel olarak, burun etleri solunum fonksiyonunun sürdürülmesinde, hava yollarının zararlı maddelerden korunmasında ve etkili nefes alma ve koku almanın kolaylaştırılmasında kritik bir rol oynar. Konkaların işlev bozukluğu veya anormallikleri burun tıkanıklığına, nefes alma güçlüklerine ve diğer solunum sorunlarına yol açabilir ve bunların solunum sağlığı açısından önemi vurgulanır.
Burun Eti Büyümesi - Konka Hipertofisi
Burun eti hipertrofisi, burun kanallarını etkileyen, burun tıkanıklığı, burundan nefes almada zorluk ve horlama gibi çeşitli semptomlara yol açan yaygın bir durumdur. Burun konkaları, burnun içinde soluduğumuz havayı nemlendirmeye, ısıtmaya ve filtrelemeye yardımcı olan yapılardır. Bu konkalar şiştiğinde veya genişlediğinde hava akışını engelleyebilir ve rahatsızlığa neden olabilir.
Burun Konkası Hipertrofisi Nedir?
Nazal konka hipertrofisi, iltihaplanma, tahriş veya diğer altta yatan durumlar nedeniyle burun konkalarının genişlemesini ifade eder. Bu genişleme üç konka çiftinden herhangi birinde meydana gelebilir: alt, orta ve üst. Ancak en sık alt konkalar etkilenir.
Aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli faktörler nazal konka hipertrofisine katkıda bulunabilir:
- Alerjik Rinit: Polene, toz akarlarına, evcil hayvan kepeğine veya havadaki diğer alerjenlere karşı alerjiler, burun kanallarında kronik iltihaplanmaya neden olarak burun etlerinin büyümesine neden olabilir.
- Kronik Rinosinüzit: Burun ve sinüs boşluklarının iltihaplanması konkaların şişmesine neden olabilir.
- Vazomotor Rinit: Nazal pasajlardaki kan damarlarının fonksiyon bozukluğu, aralıklı burun tıkanıklığına ve konka hipertrofisine neden olabilir.
- Çevresel Tahriş Ediciler: Sigara dumanı, hava kirliliği veya kimyasal dumanlar gibi tahriş edici maddelere maruz kalmak, burun iltihabını ve türbin genişlemesini tetikleyebilir.
Nazal Konka Hipertrofisinin Belirtileri
- Burun tıkanıklığı veya tıkanıklığı
- Burundan nefes almada zorluk
- Burun akıntısı (berrak veya renkli)
- Postnazal damlama
- Yüz ağrısı veya basıncı
- Horlama
- Uyku bozuklukları
Burun Eti Büyümesi Tedavişi
Nazal konka hipertrofisi için semptomların ciddiyetine ve altta yatan nedenlere bağlı olarak çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur.Burun etleri eşsiz ve organ kabul edilebilecek yapılardır. Bu yapıların şekli, yapısı fazla değiştirtilmeden sadece sınırlı miktarda hacimlerinin azaltılması önerilmektedir. Konservatif önlemler arasında nazal salin irrigasyonu, topikal nazal kortikosteroidler, antihistaminikler ve tetikleyicilerden kaçınma yer alabilir.
Konservatif tedavilerin rahatlama sağlamadığı durumlarda prosedürel müdahaleler düşünülebilir. Böyle bir prosedür, radyofrekans konka redüksiyonudur (RFTR).
Radyofrekans Konka Küçültme (Konka RF)
RFTR, lokal anestezi altında muayenehanede gerçekleştirilen minimal invazif bir işlemdir. Şişmiş burun etlerini küçültmek ve yeniden şekillendirmek için radyofrekans enerjisinin kullanılmasını içerir, böylece burun hava akışını iyileştirir ve tıkanıklık semptomlarını azaltır.
İşlem sırasında konka dokusuna küçük elektrotlu özel bir alet yerleştirilir. Elektrot, ısı üreten ve doku pıhtılaşmasına ve büzülmesine neden olan kontrollü radyofrekans enerjisi sağlar. Bu işlem, burnun doğal fonksiyonunu koruyarak herhangi bir doku çıkarmadan konkaların boyutunun küçültülmesine yardımcı olur.
Radyofrekans İle Konka Küçültülmesinin Faydaları:
- Minimal invaziv: RFTR, minimum rahatsızlık ve kesinti ile ofis içinde gerçekleştirilebilir.
- Etkili: Birçok hasta, işlemin ardından burun tıkanıklığında ve nefes almada önemli bir iyileşme yaşar.
- Hızlı iyileşme: Hastalar genellikle işlemden sonraki birkaç gün içinde normal aktivitelerine devam ederler.
- Nazal fonksiyonu korur: RFTR, burun pasajlarının doğal fonksiyonunu korurken konka hipertrofisinin altında yatan nedeni hedef alır.
Burun Eti Ameliyatı Sonrası Yeniden Burun Eti Büyümesi
Boş Burun Sendromu - Nazal Hiperventilasyon
Burun etleri aşırı miktarda küçültülürse ya da cerrahi bir işlemle kesilerek uzaklaştırılırsa, burun içi hava pasajı anormal genişler ve burun içi hava akım hızı artar (nazal hiperventilasyon), yapılan anatomik harabiyetin büyüklüğüne göre değişen miktarlarda hava akım hızlanması ve hava akım şeklinin lineer şekle dönmesiyle, burun içerisinde kuruma, burun fonksiyonlarında azalma, genizde kuruma, burunda kuruma kabuklanma, boğulma hissi ya da burun içerisinde ağrılı alanların oluşması gibi belirtilerin görülebildiği "Boş Burun Sendromu (Empty Nose Syndrome)" ortaya çıkabilir.
Nazal konka hipertrofisi, burun tıkanıklığına, nefes almada zorluğa ve diğer rahatsız edici semptomlara neden olarak yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir. Radyofrekans burun etlerinin küçültülmesi, burun tıkanıklığından uzun vadede kurtulmak isteyen hastalar için güvenli ve etkili bir çözüm sunar. RFTR, şişmiş konkaları küçülterek ve hava akışını iyileştirerek kalıcı faydalar sağlayabilir ve genel burun fonksiyonunu iyileştirebilir. Burun tıkanıklığı veya konka hipertrofisi belirtileri yaşıyorsanız, radyofrekans konka küçültülmesi de dahil olmak üzere tedavi seçeneklerinizi keşfetmek için bir kulak burun boğaz uzmanına danışın.
Sevgiyle kalın,
Murat Enöz
Yorumlar
Yorum Gönder