Yassı Piller Yutulursa Yemek Borusuna Ciddi Zarar Verebilir!
Evimizde bulunan küçük teknolojik cihazlar, özellikle uzaktan kumandalar, saatler, oyuncaklar ve işitme cihazları gibi aletlerde kullanılan ufak yassı (düğme tipi) piller, çocuklar için ciddi bir sağlık riski oluşturuyor. Gözle zor fark edilen bu minik piller, çocuklar tarafından kolayca yutulabiliyor ve bu durum çok kısa sürede hayati tehlike yaratabiliyor.
Yassı ufak pillerin çoğu mide-bağırsak kanalından nispeten kısa bir sürede geçer ve doğal olarak elimine edilir. Yemek borusuna, kulağa veya buruna sıkışan disk pillerinin acilen çıkarılması gerekir. Pil yemek borusuna sıkıştıysa, yutulduktan sonraki 6 saat içinde perforasyon meydana gelebileceği için acilen endoskopik olarak çıkarılması gerekmektedir.
Amerikada Ulusal Yassı Pil Yardım Hattı bulunmaktadır (rmpds.org/system/user_files/Documents/NEMA Annual Report Contract Year One 2018-2019 Final.pdf). Yassı pil yutan ve dışkıyla bu pillerin çıkarılmadığı hastalarda, pilin yerini belirlemek için göğüs ve karın bölgesinin ilk radyografisini çekilmesi gerekebilir.
Düğme piller, çocuklar tarafından yutulan tüm yabancı cisimlerin düşük bir yüzdesini oluştururlar ve yemek borusu lokasyonu daha da az sıklıkta görülür. Ancak bu vakalarda ciddi yaralanmaların meydana gelme olasılığı daha yüksektir.
Çocuklarda yabancı cisim yutma olayları oldukça sık görülen bir durumdur. Tahminlere göre, yutulan yabancı cisim vakalarının %80'i genellikle altı ay ile üç yaş arasındaki çocuklarda meydana gelmektedir. Bu vakaların çoğu gastrointestinal sistemden geçerek herhangi bir komplikasyon olmaksızın atılmaktadır. Ancak, bazı yabancı cisimler, özellikle karakteristik özelliklerinden veya yerleştikleri bölgeden dolayı ciddi yaralanmalara neden olabilirler.
Küçük Boyut, Büyük Tehlike
Yassı pillerin en tehlikeli yönlerinden biri, görünüşlerinin masum olmasıdır. Küçük çocuklar için ilgi çekici bir nesne olan bu piller, parlak ve yuvarlak yapıları nedeniyle şeker ya da oyuncak sanılabiliyor. Ancak bir çocuk bu pillerden birini yuttuğunda, özellikle de pil yemek borusuna takılırsa, saatler içinde ciddi iç doku tahribatı yaşanabilir.
Utah Üniversitesi’nden Dr. Stanley J. Kimball ve ekibinin yaptığı araştırmaya göre, çocuklar tarafından yutulan düğme piller yemek borusunda kaldığında, yalnızca 3 saat içinde tüm yemek borusu duvarlarını etkileyen (transmural) nekroza yol açabiliyor. Bu nekroz, yemek borusu ve soluk borusu arasında fistül oluşumuna neden olabilir. Bu gibi vakalarda, eğer müdahale gecikirse çocuklarda kalıcı hasarlar, darlık, enfeksiyonlar ve hatta ölüm söz konusu olabilir.
Acil Müdahale Hayat Kurtarır
Yassı pillerin yutulması durumunda özellikle pilin yemek borusuna sıkışıp sıkışmadığının belirlenmesi büyük önem taşır. Eğer pil yemek borusundaysa, ilk 2 saat içinde müdahale edilmesi önerilir, çünkü 6 saatten sonra yemek borusunda delinme (perforasyon) riski önemli ölçüde artar. Bu nedenle çocuklarda pil yutma şüphesi varsa, derhal hastaneye başvurulmalı ve pilin yeri röntgen ile tespit edilmelidir.
Amerika’da bu tür vakalar için özel bir destek hattı olan Ulusal Düğme Pil Yardım Hattı bulunmaktadır. Bu hat, hem ebeveynlere hem sağlık çalışanlarına yönlendirme sağlamakta ve pilin türüne, yeri ve geçen süreye göre müdahale planı oluşturmaktadır.
Pillerin Vücutta Yolu ve Riskli Durumlar
Çoğu zaman düğme piller sindirim sisteminde ilerleyerek doğal yollarla vücuttan atılır. Ancak pilin yemek borusu, kulak ya da burun gibi dar bir bölgeye sıkışması durumunda ciddi sağlık sorunları oluşabilir. Özellikle yemek borusuna sıkışan düğme piller, kimyasal içeriği nedeniyle bulunduğu bölgedeki dokularda elektroliz etkisiyle ciddi yanıklara neden olur. Alkalin piller, vücuttaki sıvılarla temas ettiğinde hidroksit iyonları üreterek çevre dokuları yakar.
Ayrıca çocuklar pil yuttuktan sonra belirtiler hemen ortaya çıkmayabilir. Bu nedenle şu belirtilere dikkat etmek gerekir:
👉 öksürük veya gürültülü solunum
👉 göğüs ağrısı veya homurdanma
👉 salya akması veya kusma
👉 öğürme veya boğulma
👉 kanama veya akıntı
👉 açıklanamayan yiyecek reddi, ateş veya kusma
👉 burun kanamaları: bazen bu burundan kusulan kan olabilir
👉 bağırsaktan kanama: siyah veya kırmızı kusmuklar veya bağırsak hareketleri.
Bu belirtiler, pilin yemek borusunda kaldığını ve acil tıbbi müdahale gerektiğini gösterebilir.
İstatistiklerle Yassı Pil Yutma Vakaları
Düğme pil yutma olayları dünya genelinde endişe verici bir hızla artmaktadır. Özellikle 6 ay ile 3 yaş arası çocuklarda bu tür yabancı cisim yutma olayları oldukça yaygındır. Yapılan çalışmalara göre, çocuklar tarafından yutulan yabancı cisimlerin %80'i bu yaş grubunda meydana gelir. Genellikle zararsız geçen bu vakaların az bir kısmı düğme piller gibi ciddi risk taşıyan nesneleri kapsar.
Her yıl dünya genelinde binlerce çocuk düğme pil yutması nedeniyle hastaneye kaldırılmakta, bazıları ciddi ameliyatlar geçirmek zorunda kalmaktadır. ABD'de yapılan bir araştırmaya göre, son 20 yılda bu tür vakaların %90’ı evde meydana gelmiştir.
Ailelere ve Bakıcılara Düşen Sorumluluklar
Yassı pillerin neden olduğu tehlikeler önlenebilir. Bu noktada aileler ve bakıcıların alabileceği bazı önlemler hayati önem taşır:
- Düğme pillerin çocukların ulaşamayacağı yerlerde saklanması
- Pil kullanılan cihazların pil bölümlerinin güvenli şekilde kapatılması
- Kullanılmayan pillerin güvenli şekilde imha edilmesi
- Oyuncak satın alırken pil bölmesinin vidalı ve zor açılır olmasına dikkat edilmesi
- Evdeki tüm pilli cihazların düzenli olarak kontrol edilmesi
- Ayrıca ebeveynlerin, çocuklarına küçük nesneleri ağızlarına götürmenin tehlikelerini yaşlarına uygun şekilde anlatmaları da oldukça faydalıdır.
Sağlık Profesyonelleri İçin Önerilen Müdahale Protokolü
Yassı pil yutma şüphesiyle gelen hastalarda ilk yapılması gereken işlemler şunlardır:
- Hemen ön-arka ve yan göğüs-karın radyografisi çekilmesi
- Pilin yemek borusunda olup olmadığının tespiti
- Eğer pil yemek borusundaysa 2 saat içinde endoskopik olarak çıkarılması
- Mideye ulaşmış pillerde, hasta semptom göstermiyorsa izleme ve dışkıyla atılımın gözlemlenmesi
- Her durumda çocuğun 24-48 saat gözetim altında tutulması
Çocuklarımızın sağlığı, küçük ama tehlikeli detaylara dikkat etmekle yakından ilgilidir. Düğme piller evde sık karşılaşılan ama genellikle fark edilmeyen bir tehlikedir. Bu yüzden önlem almak, olası bir kazayı önlemekten çok daha kolay ve değerlidir. Evdeki tüm bireylerin bu konuda bilinçli olması, küçük çocukların yaşadığı kazaların büyük facialara dönüşmesini engelleyecektir. Çocuğun yemesine veya içmesine izin vermeyin ve kusturmaya çalışmayın. Yutulan düğme pilin belirtileri hemen fark edilmez ve çok belirsiz olabilir ancak belirtilerin aniden ortaya çıkmasına dikkat edin.
Düğme pil yutulduğunda ne olur? Bir tavuk filetosu ve düğme pil videosu
Düğme Piller Yakıyor!
Yasıı pillerin yanlışlıkla yutulduğunda bebekler için oluşturduğu tehlikeleri gösteren kısa bir zaman atlamalı görüntülerini videoda izleyebilirsiniz.
Kaynaklar:
- Kimball, S. J., Park, A. H., Rollins, M. D., Grimmer, J. F., & Muntz, H. (2010). A Review of Esophageal Disc Battery Ingestions and a Protocol for Management. Arch Otolaryngol Head Neck Surg, 136(9), 866–871. https://doi.org/10.1001/archoto.2010.146
- StatPearls - Disk Battery Ingestion Bookshelf (NIH/NLM). Güncel tıbbi inceleme. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK556002/
- Medscape – Disk Battery Ingestion: Treatment & Management. https://emedicine.medscape.com/article/775121-treatment
- Severe Esophageal Injuries Caused by Accidental Button Battery Ingestion in Children, PMC - U.S. National Library of Medicine. www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7160047/
- National Capital Poison Center – Button Battery Ingestion. https://www.poison.org/battery
- NEMA Annual Report – Button Battery Safety & National Help Line (2018–2019) Rocky Mountain Poison & Drug Safety (rmpds.org). https://www.rmpds.org/system/user_files/Documents/NEMA Annual Report Contract Year One 2018-2019 Final.pdf
Sevgiyle kalın,
Murat Enöz
Yorumlar
Yorum Gönder