Yeni Keşfedilen Dinozor: Enigmacursor mollyborthwickae
Bilim dünyası geçtiğimiz günlerde ilgi çekici bir keşfe tanık oldu. Yaklaşık 150 milyon yıl önce, şimdiki ABD topraklarında yaşayan ve Labrador büyüklüğünde olan yeni bir dinozor türü tanımlandı: Enigmacursor mollyborthwickae. İsmini “gizemli koşucu” anlamına gelen Enigmacursor ve dondurucu kalp bağışı yapan bağışçı Molly Borthwick’ten alıyor. Kaynak linkler >> New dog-sized dinosaur species discovered | CNN / New dog-sized dinosaur species discovered - WSVN 7News | Miami News, Weather, Sports | Fort Lauderdale
Keşif ve Fosil Detayları
Colorado’daki Morrison Formasyonu’ndan toplanan fosil, 2021–2022 yıllarında keşfedildi. Heyecan verici olan, bu örneğin tam bir iskelet içermesi; küçük dinozorlarda bu oldukça nadirdir. Genellikle parçalı bulunurlar. Ancak kafatası ve omurga parçalarının eksik olması sebebiyle kesin boyu bilinmese de, kuyruk dahil bir Labrador kadar olduğu tahmin ediliyor. Kuyruğu vücut uzunluğunun yaklaşık yarısını oluşturuyor .
Fiziksel Özellikler
Hafif gövde yapısı: Yaklaşık bir Collie ağırlığında.
Uzun arka bacaklar: İki ayak üzerinde hızlı koşmasına olanak sağlıyor. Kaçma hızı, etoburlardan kaçmasını mümkün kılmış olabilir .
Bitki yiyen (otçul): Beslenme şekli belirli değilken, morfolojik detaylar bitkisel diyete işaret ediyor.
Eşsiz uyluk yapısı: Kas yerleşimleri, diğer dinozor türlerinden farklı; bu özellik türün yeni olmasını destekliyor .
Adlandırma ve Sergileme
Türe verilen isim, keşfini hızla özetliyor: “Enigmacursor” (gizemli koşucu), “mollyborthwickae” ise fosili bağışlayan milyoner Molly Borthwick’e atıf yapılmıştır. Bu örnek, 26 Haziran itibarıyla Londra Doğal Tarih Müzesi’nde halka sunuluyor.
Evrimsel Bağlantılar
Bilim insanları, bu türü Çin’de bulunan yaklaşık 3 metre uzunluğundaki Yandusaurus hongheenis ile karşılaştırıyor. Bu benzeme, Enigmacursor türlerinin antik dünyada geniş dağıldığına işaret ediyor. Bu da gelecekte dünya genelinde benzer fosillere rastlanabileceği anlamına geliyor.
Büyüme Aşamasında mı?
Bazı omurları tam kaynamamış olduğundan, bu bireyin henüz yetişkin olmadığı düşünülüyor. Ancak fosilin restorasyon sürecinde kemiklerin bazıları kaybolmuş gibi görünüyor. Bu yüzden kesin sonucun elde edilmesi zaman alabilir .
Küçük Dinozorlara Neden Önem Kazanıyor?
Orta ve devasa dinozor türleri fosil kayalarımızı doldursa da, küçük türler büyük ölçüde gözden kaçabiliyor. Parçalanmış iskelet yapıları, etoburlar veya doğanın tahribatı nedeniyle erozyona uğrayabiliyor. Bu nedenle küçük türlerin iskeletlerinin bulunması, paleo ekosistemleri daha bütünsel görmemizi sağlıyor .
Bu keşif sayesinde o dönemki yaşam, av-avcı dengesi, beslenme alışkanlıkları ve çevresel çeşitlilik hakkında daha geniş bilgi edinmek mümkün.
Bilim Dünyasi ve Geleceğe Yönelik Çıkarımlar
Daha önce bilinmeyen türler: Haftada yaklaşık yeni dinozor türü tanımlanıyor; ancak çoğu büyük türler. Bu nadir küçük tür keşfi, tür çeşitliliğinin halen tam olarak anlaşılmadığını gösteriyor.
Muzesi sergi: Londra Doğal Tarih Müzesi’ndeki sergi, halk ve öğrenciler için hem eğitici hem heyecan verici olacak. Resmi tanıtım 26 Haziran itibarıyla başladı .
Küresel bağlantılar: Enigmacursor, bilimsel topluluk için yalnızca yeni bir tür değil, aynı zamanda antik çağa ait coğrafi dağılım hakkında da veri sağlıyor.
Akademik iş birlikleri: Fosilin müze ile galeriden temini, bilimsel süreçle halkın buluşmasını sağladı. Akademi dışında kaynak sağlanması, tür isimlerinde yer verilmesi gelecekte daha sık rastlanabilir bir yöntem olabilir. Enigmacursor mollyborthwickae hem boyut hem de ekolojik rol açısından eşsiz bir keşif sunuyor. Labrador büyüklüğünde, hızlı koşan ve otobur olan bu dinozor, Morrison Formasyonu’ndan çıkarılmış en tamamlanmış iskeletlerden birine sahip. Küçük türlerin fosillerinin bulunması, paleo ekosistemlerin anlaşılması için son derece önemli. Ayrıca akademi ve halk arasında kurulan iş birliği, türlerin tanımdan sergiye ulaşana kadar geçen süreci zenginleştirdi. Bilim insanları artık yeni örnekleri bekliyor; belki de yakında dünya genelinden başka Enigmacursor akrabaları keşfedilecek.
Sevgiyle kalın,
Murat Enöz
Yorumlar
Yorum Gönder