Murat Enöz Blog – Gezi Notları, Seyahat Fotoğrafları, Sağlık Yazıları ve Hayata Dair Paylaşımlar

Kadın Girişimci Bir İç Mimarın İmzası Her yerde İstanbul’un büyüleyici Boğaz kıyılarından biri olan Kirçburnu, sadece huzurlu yürüyüş yolları ve eşsiz manzarasıyla değil, aynı zamanda butik kafeleriyle de dikkat çekiyor. Bu semtin en gözde mekânlarından biri olan Roast 'N' Brew, el yapımı tatlıları ve nitelikli kahve sunumlarıyla kısa sürede müdavimlerini oluşturmuş durumda. Küçük ve şirin bir mekan.  El Yapımı Tatlılar ve Nitelikli Kahve Deneyimi Roast 'N' Brew’de öne çıkan detaylardan biri, tamamen el yapımı olarak hazırlanan taptaze brownie, cookie ve kek çeşitleri. Özellikle sıcak brownie'nin yanında sunulan dondurma, Boğaz kıyısında güneşli bir günün tadını çıkarmak isteyenler için unutulmaz bir tatlı deneyimi sunuyor. Mekanın sahibi Aylin Hanım a teşekkür ederiz. Sadece tatlılar değil, kahve menüsü de oldukça iddialı. Özenle seçilmiş çekirdeklerle hazırlanan filtre kahveler, espresso bazlı içecekler ve özel demleme yöntemleriyle hazırlanan kahveler hem kahve t...

Performans mı Tehlike mi? Taurin ve Kanser Arasındaki Bilimsel Bağlantı Enerji içecekleri, modern yaşamın hızına ayak uydurmaya çalışan pek çok kişi için cazip birer destek aracı haline geldi. Özellikle gençler, sporcular ve uzun süre bilgisayar başında kalan bireyler arasında yaygın şekilde tüketiliyor. Ancak Mayıs 2025’te Nature dergisinde yayımlanan dikkat çekici bir araştırma, bu içeceklerde sıkça bulunan taurin maddesinin, bazı kanser türlerinin ilerlemesini hızlandırabileceğine işaret etti. Peki, enerji içeceği içmek gerçekten bu kadar riskli mi? Taurin masum bir amino asit mi yoksa dikkatle izlenmesi gereken bir bileşen mi? Günümüz modern yaşamının hızlı temposu, enerji ihtiyacını artırmakta ve bu ihtiyacın karşılanması için özellikle gençler, sporcular ve yoğun tempoda çalışan bireyler tarafından enerji içecekleri sıklıkla tercih edilmektedir. Bu içecekler, yorgunlukla mücadelede ve performans artışında kısa vadeli çözümler sunsa da, içeriklerindeki bazı maddeler uzun vadeli sa...

Siyah Üzüm ve Çekirdeğinin Faydali Sağlık Etkileri Siyah üzüm (Vitis vinifera), zengin antioksidan içeriği, vitamin ve minerallerle donatılmış biyolojik yapısı sayesinde, modern bilim tarafından da doğrulanan çok sayıda sağlık faydasına sahiptir. Doğal pigmentleri, özellikle antosiyaninler ve stilben türevi bileşikler (resveratrol gibi), siyah üzümleri sadece lezzetli bir meyve değil, aynı zamanda farmakolojik açıdan değerli bir fonksiyonel gıda haline getirmektedir. Bu yazımızda, siyah üzümün kardiyovasküler korumadan nöroprotektif etkilerine, cilt ve saç sağlığından metabolik sendromlara karşı koruyucu rolüne kadar geniş bir yelpazedeki faydalarını bilimsel araştırmalar ışığında okumanız için detaylı bir makale:  1. Güçlü Antioksidan Özellikler Siyah üzüm, polifenoller (antosiyaninler, flavonoidler ve stilbenler) açısından zengin bir meyvedir. Özellikle resveratrol, oksidatif stresle savaşarak DNA hasarını azaltır, inflamasyonu baskılar ve yaşlanma süreçlerini yavaşlatır (Baur ...

Asırlık Bir Gelenekten Modern Bir Kültüre: Kappuçino Bugün dünya çapında milyonlarca insanın severek tükettiği cappuccino, sadece bir kahve değil; kültür, tarih ve damak zevkinin birleştiği özel bir içecektir. Modern kafelerde sıkça gördüğümüz bu köpüklü kahvenin kökenleri, tahmin edilenden çok daha eskilere uzanıyor. Cappuccino’nun hikâyesi, Osmanlı kahvesinden Viyana kafelerine, oradan İtalyan espresso makinelerine ve nihayetinde küresel kahve zincirlerine kadar uzanan bir yolculuktur. Cappuccino'dan Önce: Avrupa'da İlk Kahve Tüketimi Cappuccino’nun doğuşunu anlayabilmek için kahvenin Avrupa’daki erken dönemine göz atmak gerekir. 17. yüzyıl Avrupa’sında kahve, Osmanlı tarzında hazırlanıyordu: su ve kahve çekirdekleri kaynatılıyor, bazen şekerle tatlandırılıyordu. Bu yöntem, bugünkü Türk kahvesiyle büyük benzerlik gösterir. Ancak zamanla filtrelenmiş kahve yöntemleri gelişti. 1700’lerin sonunda İngilizler ve Fransızlar kahvelerini süzmeye, filtrelemeye başladılar. Böylece haşl...

MedGemma: Görüntüleri Anlayan Çok Modlu Sağlık Yapay Zekâsı Sağlıkta yapay zekâ devrimi hız kesmeden devam ederken, Google’ın tanıttığı MedGemma ve MedSigLIP modelleri, bu dönüşümün öncülerinden biri olarak dikkat çekiyor. Bu açık kaynaklı modeller; göğüs röntgenleri, tıbbi görüntüler ve hasta kayıtlarını okuyup yorumlayabilen, doktorlara adeta dijital bir ikinci görüş sunabilen kapasitede tasarlandı. Yapay zekânın sadece metinleri anlaması değil, aynı zamanda “görebilmesi” de sağlık alanında yepyeni bir çağın kapılarını aralıyor. Google, sağlık alanındaki yapay zekâ çalışmalarını Gemma 3 tabanlı üretken modeller ile yeni bir seviyeye taşıdı. MedGemma’nın 27B boyutundaki çok modlu versiyonu, hem metin hem de görüntüleri birlikte işleyerek MedQA kıyaslamasında %87,7 gibi etkileyici bir başarı elde etti. Bu oran, sağlık alanındaki yapay zekâ modelleri için önemli bir performans ölçütüdür. Daha küçük boyuttaki MedGemma 4B modeli bile, ABD’li radyologlar tarafından yapılan körleme testleri...

Ağaçkakan Dillerinin Şaşırtıcı Anatomik Sırları Ağaçkakanlar, sadece güçlü gagalarıyla değil, olağanüstü yapıya sahip uzun dilleriyle de doğanın en etkileyici kuşlarından biridir. Bu uzun ve esnek diller, sadece besin bulmalarını kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda yüksek hızlı gagalama sırasında beyinlerini koruyan bir mekanizma görevi de görür. Peki, bu diller nasıl çalışır ve nasıl görünür? Evet, tüm kuşlar gibi ağaçkakanların da dili vardır. Ancak bu diller, diğer kuşlardan çok daha uzundur ve başlarının arkasına kadar dolanacak şekilde özel bir anatomiye sahiptir. Ağaçkakan türüne göre, bu diller böcek larvalarını ağaçların derinliklerinden çıkarmak ya da özsuyu emmek için farklı yapılar kazanabilir. Dillerini Bu Kadar Özel Kılan Ne? Ağaçkakanın dil kemiği, üst gagasından başlar, kafatasını V şeklinde sararak arka taraftan dolaşır ve alt gaga tabanında birleşir. Bu yapı sayesinde dili ileriye doğru uzayabilir ve aynı zamanda geri çekilebilir. Bu sistem sadece böcek avı için deği...

Nazal Septum Perforasyonunda Islık Sesi: Neden Olur? Nazal septum perforasyonu olan bazı hastalar, burundan nefes alırken belirgin bir ıslık sesi geldiğini fark eder. Bu durum yalnızca sosyal açıdan rahatsız edici olmakla kalmaz, aynı zamanda burnun yapısal bir sorunu olduğunu da gösterebilir. Peki bu ıslık sesi neden oluşur? Ne zaman bir kulak burun boğaz (KBB) uzmanına başvurmak gerekir? Septum Perforasyonu Nedir? Nazal septum, burnun sağ ve sol boşluklarını ayıran kıkırdak ve kemik yapısından oluşur. Septum perforasyonu, bu yapının bir kısmında delik oluşması durumudur. Bu delik küçük ya da büyük olabilir, ancak özellikle küçük ve merkezde yer alan delikler, hava akımı sırasında ıslık benzeri seslerin çıkmasına neden olabilir. Islık Sesinin Oluşma Mekanizması Burundan nefes alırken oluşan ıslık sesi, genellikle hava akımının dar bir açıklıktan geçerken titreşim yaratması sonucu oluşur. Tıpkı bir düdükte olduğu gibi, delikten geçen hava belirli bir hız ve yönle hareket ettiğinde akus...

Jura Döneminden Kalan Dramatik Bir Ölüm Hikayesi Yeni fosil analizleri, Tharsis balıklarının ölüm nedeninin boğulma olduğunu gösteriyor: suçlu ise belemnitler! Yaklaşık 152 milyon yıl önce, Almanya’nın Solnhofen bölgesinde yaşayan Tharsis türü balıkların sıra dışı ve trajik bir ölüm şekli ortaya çıkarıldı. Münih Ludwig Maximilian Üniversitesi'nden paleontologlar Martin Ebert ve Martina Kölbl-Ebert'in yaptığı yeni bir analiz, bu balıkların ağızlarına yanlışlıkla büyük kafadanbacaklı canlılar olan belemnitleri çekerek boğularak öldüklerini gösteriyor. Fosiller Ölüm Anını Açıklıyor Solnhofen Plattenkalk formasyonunda bulunan Tharsis fosillerinde, belemnitlerin balıkların ağız ve solungaç aparatlarına sıkıştığı açıkça görülüyor. Araştırmacılar, bazı örneklerde belemnitin gaga kısmının dışarı çıkarken, gövdesinin (fragmokon) ağız açıklığına tamamen yerleşmiş olduğunu tespit etti. Bu da balığın, yutamadığı ama çıkartamadığı bu kalıntı nedeniyle solunum yapamaz hâle geldiğini gösteriy...

Nar Gıda Takviyelerinin Yan Etkilerini Azaltabilir mi? Nar, içerdiği güçlü polifenoller—özellikle ellagitanninler—sayesinde, L-karnitin takviyesi sonrası bağırsakta oluşan TMA üretimini azaltarak bu maddenin karaciğerde TMAO'ya dönüşmesini engeller. Bu sayede nar, kalp-damar hastalıklarıyla ilişkilendirilen TMAO seviyelerini düşürür ve L-karnitinin potansiyel zararlarına karşı koruyucu etki gösterir. Ayrıca antioksidan ve antiinflamatuar özellikleriyle bağırsak mikrobiyotasını dengeleyerek genel metabolik sağlığı destekler. L-Karnitin Takviyesi: Yararlı mı, Zararlı mıdır? Spor salonuna gidiyorsanız veya düzenli egzersiz yapıyorsanız, L-karnitin takviyeleri mutlaka karşınıza çıkmıştır. Kas toparlanmasını hızlandırdığı, egzersiz performansını artırdığı iddia edilen bu takviye, enerji içeceklerinden protein tozlarına kadar birçok üründe bulunuyor. Ancak son yıllarda L-karnitin, kalp ve damar sağlığı üzerindeki potansiyel olumsuz etkileri nedeniyle tartışmalı bir takviye hâline geldi. ...

Beynimizde Ömür Boyu Sinir Hücresi Üretimi Olan Bir Merkez Var! Karolinska Enstitüsü'nden gelen çarpıcı yeni araştırma, beynin hafıza merkezi olan hipokampusta yaşam boyu nöron üretiminin sürdüğünü ortaya koydu. Yetişkin Beyinleri Düşündüğümüzden Daha Canlı Beynin gelişimi yalnızca çocuklukla sınırlı sanılırken, İsveç’teki Karolinska Enstitüsü ve Chalmers Teknoloji Üniversitesi'nden araştırmacılar, bu anlayışı kökten sarsacak bir bulguya ulaştı. Yeni yayınlanan bilimsel çalışma, hipokampusun dentate gyrus bölgesinde, yani beynin hafıza, öğrenme ve duygularla ilgili en önemli alanında yetişkinlik boyunca yeni nöronlar üretildiğini ortaya koydu. Araştırmanın baş yazarı olan moleküler biyolog Jonas Frisén, bu bulgunun insan beyninin yaşam boyu nasıl değiştiğini anlamada önemli bir kilometre taşı olduğunu belirtiyor. Hipokampus ve Nörogenez: Beynin Hafıza Motoru Hipokampus, özellikle epizodik hafıza yani geçmişe dair olayları hatırlama yetisiyle yakından ilişkilidir. Bu bölgedeki n...

Glutene Karşı Reaksiyon Artık Daha Anlaşılır! McMaster Üniversitesi’nin öncülüğündeki çalışma, çölyak hastalığının bağırsak hücrelerinde nasıl tetiklendiğini açığa çıkardı. Gluten, çoğu insan için sıradan bir protein olabilir, ancak dünya çapında milyonlarca insan için ciddi sağlık sorunlarının temel tetikleyicisidir. Buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten, özellikle çölyak hastalığı olan bireylerde sindirim sisteminde hasara neden olur. Şişkinlik, ishal, kusma, mide ağrısı ve yetersiz besin emilimi gibi belirtilerle kendini gösteren bu otoimmün hastalık, uzun vadede kansere kadar varabilen ciddi riskler taşır. Bu nedenle glutenle savaşta her yeni bilimsel keşif, büyük bir umut olarak görülüyor. McMaster Üniversitesi'nden bilim insanlarının liderliğinde yürütülen yeni bir çalışma, çölyak hastalığının bağışıklık sistemini nasıl harekete geçirdiğini daha önce hiç olmadığı kadar net ortaya koydu. Bağırsak Hücreleri Sadece Pasif Tanıklar Değil Araştırma, bağışıklık siste...